Sztućce – ile, gdzie, jak i kiedy?
Wypolerowane sztućce, koniecznie z jednego kompletu układamy zawsze odwrotnie do kolejności podawanych potraw. Przy nakryciu nie powinny znajdować się więcej niż trzy pary sztućców. Jeśli przewidujemy dodatkowe potrawy, pozostałe sztućce podajemy dopiero przy ich serwowaniu. Sztućce raz wzięte do rąk nie mogą dotykać ponownie obrusa, głównie po to, żeby go nie pobrudzić. Dlatego przy (nawet chwilowym) odkładaniu, nigdy nie opieramy ich o krawędź talerza.
Savoir – vivre na stole
Ogólna zasada brzmi: po lewej stronie nakrycia kładziemy widelce do zakąsek i dania głównego, po prawej nóż do przekąsek, łyżkę do zupy i nóż do dania głównego. Po przeciwległej do siedzącego – sztućce deserowe, ułożone równolegle do krawędzi stołu. Kolejność ustawienia kieliszków (nad nożami), mówi nie tylko o kolejności w jakiej będą podawane napoje. Po rodzaju szkła, jesteśmy w stanie dowiedzieć się, czy najpierw dostaniemy mięsa (wino czerwone, w szerszym, niższym kieliszku), czy może ryby, bądź inne owoce morza (wysokie, węższe szkło). Szklanka do wody jest jedynym naczyniem, które pozostaje przy naszym nakryciu do ostatniego posiłku, deseru. Kieliszki zabierane są ze stołu przed deserem.
Łyżki układamy zawsze dnem do dołu. W zależności od ich przeznaczenia, kładziemy z prawej strony, bądź u góry talerza (do deserów). Jeżeli zupa stanowi pierwszą potrawę, łyżka znajduje się na pierwszym, zewnętrznym miejscu. Jeśli jest np. poprzedzona przystawką, do której użyjemy widelca, leży na miejscu drugim. Zupy czyste, podawane w bulionówkach, je się okrągłymi łyżkami. Zupy tradycyjne, gęste, serwowane w talerzach głębokich – łyżką z miseczką w kształcie elipsy.
Naczynia dodatkowe
Masło i pieczywo podawane jest zazwyczaj jeszcze przed przekąskami. Wtedy należy z lewej strony nakrycia, położyć mały talerz z dodatkowym nożem. Zabieramy je po daniu głównym, a przed deserem, owocami, kawą i herbatą. Jeśli zaś przed deserem podajemy sery, u góry połóżmy mały nóż i widelec.
Deser
Deser można podać na talerzu identycznym jak do przystawki. Sztućce przesuwamy na prawą stronę nakrycia. Jeśli do deseru używany będzie tylko widelec, trzonek kierujemy w prawo. W lewo, gdy używane do jedzenia deseru będą zarówno widelczyk jak i łyżeczka (np. przy knedlach na słodko). Łyżka leżąca powyżej widelczyka, skierowana trzonkiem w prawo, służy do nabierania sosu. Samą łyżkę podajemy do kremu lub budyniu.
Po posiłku
Kiedy możecie sprzątnąć nakrycie Waszych gości? Wykorzystajcie symbolikę układania sztućców. Po posiłku, ułożone są równolegle, z trzonkami skierowanymi na godzinę piątą. Jeśli zaś sztućce są ze sobą skrzyżowane lub tworzące kształt odwróconej litery V, należy dać naszym gościom więcej czasu, bądź jedzenia.
Ciekawostki
- Gotowanych ziemniaków nie kroimy. Noża używamy tylko do ziemniaków pieczonych oraz frytek.
- Między rozłożonymi sztućcami należy zachować stały odstęp (1 cm) od talerza podstawowego, krawędzi stołu, między sobą.
- Przerywając posiłek krzyżujemy sztućce na talerzu, tak aby widelec leżał nad nożem.
- Jeśli przerywamy jedzenie zupy, łyżka pozostaje w talerzu; jeśli kończymy jej jedzenie, odkładamy łyżkę na talerzu, stanowiącym podstawę głębokiego talerza.
- Łyżka do kawy i herbaty zawsze spoczywa na spodku, bez względu na to czy napój znajduje się w naczyniu, czy nie.
